BARAJ SULARI ALTINDA ALLIANOI TARİHİ KALINTILARDAN MİMARİ

BARAJ SULARI ALTINDA ALLIANOI TARİHİ KALINTILARDAN MİMARİ BULUNTULAR EvcioğluHaber- Bir Tarih gözönünde kayıp gidiyor. Bu gün üzeri kum, kireç ve çeşitli malzemelerle kapatılarak, yerine yapılan baraja su tutulmaya başlanmış olan tarihin en önemli kentlerinden olan Alliona, gün yüzüne çıkarılmak üzere iken yeniden suların, toprağın ve balçıkın içine gömülmek üzere.. Eğer geç kalınılır ise; bir daha geri dönüşü olmamak üzere derinliklere gömülecek, buhelenistik ve tarih mirası... 20.09.2010 Pazartesi ***** Cumartesi, 22 Mart 2008 Ilıca(İ.S. II. yy.): Allianoi, kimyasal değerleri yüksek sıcak sudan dolayı kurulmuştur. Şifalı olduğu bilimsel analizlerden anlaşılmıştır. Suyun sıcaklığı 45-50 ºC arasında değişmektedir. Ilıca, İlya Çayı’nın kuzey ve güney kıyısında yaklaşık 9700 m 2 alana yayılmıştır. Kazı çalışmaları Ilıca’da yoğunlaştırılarak devam etmektedir. Roma Çağında İlya Çayı Ilıca kompleksinin orta kesiminden tonoz içerisinden geçirilerek kontrol altına alınmıştır. Şimdilik, Frigidarium (soğukluk), Tepidarium (ılıklık), Caldarium (sıcaklık), Apodyterion (Soyunma Yeri), kriptoportikos gibi birçok mekan tespit edilmiştir. Yapının kuzey sınırını oluşturan kriptoportikosun bulunduğu bölüm üç katlı olmalıdır. Bugüne kadar yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmakta olan yapının Batı Anadolu’nun en büyük termal yapılarından biri olduğu kesinleşmektedir. Ilıca Roma İmparatorluk Çağı’na aittir. Decumanus (Doğu-Batı Doğrultulu Cadde) (İ.S. II. yy.): Bizans Çağında daha önceden yapılmış anıtsal bir yapının yerine inşa edilmiş Bazilikal planlı kiliseden başlayıp geçiş yapısına kadar aralıksız 210 m. uzunluğunda 6.5 m. genişliğinde sütunlu bir cadde açığa çıkarılmıştır. Caddenin kuzey ve güneyinde postamentli sütun sıraları, stoaları (revak) ve arkalarındaki dükkanları ile kült merkezinin prossesyon yolunu oluşturmaktadır. Cardo (Kuzey-Güney Doğrultulu Cadde) (İ.S. II. yy.): Ilıcanın güneyindeki propylon ile decumanus arsında 35 m. Uzunluğunda ve 9,5 m. genişliğindedir. Eksedra tipli nymheumun tam aksındadır. Antik Dönmedeki durumu düşünülecek olursa cardonun güneyindeki nympheum ve kuzeyindeki propylon tam karşılıklıdır, buda bu yolun ana yoldan geniş tasarlanmasının nedenini ortaya koymaktadır. Geçiş Yapısı (İ.S. II. yy.): Decumenusun batıda ulaştığı en son yapıdır. Kuzeyindeki latrin ve Roma köprüsü ile bağlantı içindedir. En anıtsal duvar işçiliği bu yapıda görülür. Büyük andezit blok taşlarından yapılmış olan bu yapının bir bölümü en az iki katlı olmalıdır. Decumanusla bağlantılı olduğu doğu girişinde ortada arabaların geçmesi için her iki tarafında havuzların olduğu kemerli bir kapı stoaların aksında ise yayalar için iki ayrı giriş saptanmıştır. Batı Köprüsü (İ.S. II. yy.): Decumanusun batısında yer alan köprü farklı açıklığa sahip iki kemerden oluşmaktadır. Alüvyon dolgu nedeniyle, bugün ancak kemer dönüşlerinden sonrası görülebilmekte, kemer ayakları görünmemektedir. 1992 yılında onarım geçirdiği için kısmen deforme olmuştur. Bu onarım sırasında kuzeydeki eski İvrindi yoluna bağlanması için, özellikle kuzey bölümü değiştirilmiştir. Halen kullanılmaktadır. Nympheum (Çeşme) (İ.S II. yy.): Eksedra formundaki nympheum, cardonun tam güneyinde aynı aksta ve decumanusun güney kenarında yapılmıştır. Tek katlı yapı, bazı eksikliklerle birlikte, Olympia’daki Herodus Atticus Nympheumu’nun küçük bir maketi görünümündedir. Nympheum kazısında Asklepios başı, kadın başı gibi bazı heykeltıraşlık eserleri bulunmuştur. Insulalar (Yapı Adaları) (İ.S. II. yy.): Allianoi’da bugüne kadar dört insula ortaya çıkarılmıştır. İkisi cardonun batısındadır. Üçüncüsü, cardo ile decumanusun kesiştiği köşenin doğusunda, iki küçük sokakla sınırlandırılmış ve yaklaşık 1200 m² alan kapsamaktadır. Ortasında 4 x 4 sütunla çevrelenmiş bir avlusu bulunmaktadır. Avlunun güneyinde çeşme, diğer üç yanında revaklar bulunmaktadır. Mekanlar dar ancak gösterişli kapılarla birbirine açılmaktadır. Daha küçük sütunlar ikinci katın varlığını işaret etmektedir. Üçüncü insulanın doğusundaki sokağa paralel olarak dördüncü insula yer almaktadır. Kült Yapısı (İ.S. II. yy.): Kilisenin güneydoğusunda tüm kült merkezine hakim bir konumdadır. Üç nefli bir yapıdır.Yapı içinde anıtsal heykellere ait parçalar bulunmuştur. Yapıdaki kazılar sonucu en az iki evreli olduğu düşünülmektedir. Peristylli Yapılar(İ.S. II.-III yy): Decumanusun güneyinde, geçiş yapısının doğusunda yer alır. 4 x 7 dor sütunlu, taş avlu yapı kompleksinin merkezini oluşturmaktadır. Avlu etrafındaki revakların gerisinde ise odalar bulunmaktadır. Batı köprüsünün doğusunda, birinciden daha küçük diğer bir peristylli yapının varlığı saptanmıştır. Bu yapı inşasından sonraki bir dönemde plan değişikliğine uğramıştır. Latrinler (Tuvalet) (İS II.-III. yy.): Geçiş yapısı ile köprü arasında, kilisenin kuzey batısında, Ilıcanın kuzeyinde ve güneyinde olmak üzere dört adet latrin saptanmıştır. Bu yapılar değişik dönemler boyunca kullanılmışlardır. Kilise(İ.S. VI- XI. yy.): Decumanusun doğu ucunda, 19x 21 m boyutlarında ve üç neflidir. Birinci evrede yarım daire orta apsis, ikinci evrede gizli apsis, üçüncü evrede daha küçük bir apsisi olduğu anlaşılmaktadır. Taban ve duvarlarında devşirme Roma yapı malzemesi kullanılmıştır. Binadan günümüze sadece temel seviyesi ulaşabilmiştir. Fırınlar : Allianoi’da bugüne kadar dördü peristylli yapının batısındaki mekanlarda, dördü doğusunda, dördü decumanusun güneyinde, biri insulanın avlusunun batı revağında, ikisi Roma köprüsü ile Ilıca arasında olmak üzere toplam onbeş seramik fırını tespit edilmiştir. Yuvarlak formlu ortasında dikmesi olan üstü açık kiremitten yapılmıştır. Decumanus’un güneyinde bir seramik atölyesi saptanmıştır. Propylonun batısında ise oldukça ilginç formda, bir adet cam fırını tespit edilmiştir. Fırınlar geç antik döneme tarihlenmektedir. Şapeller (Küçük Kilise) (İ.S. VIII.-XI. yy.): Biri Allianoi içinde diğeri güneydoğuda olmak üzere iki küçük nekropol şapeli tespit edilmiştir. Her iki şapel içinde ve etraflarında çok sayıda Bizans mezarı bulunmuştur. Nekropoller: Maymun Sekisi Tepesi, Koca Koru Tepesi, Örenli Köyü, Ahmet Beyler, Devlet Ormanı Nekropolleri ve Allianoi’un yakın çevresinde tespit edilen diğer nekropoller haricinde Roma Dönemi sonrasında Allianoi yerleşiminin de bazı bölümleri nekropol olarak kullanılmıştır. Doğu Köprüsü (İ.S. II. yy.): Ilıcanın ve 3 numaralı insulanın doğusunda decumanusdan güneye dönen bir sokak tespit edilmiştir. Bu sokak decumanusdan başlayarak doğu köprüsünde sonlanmaktadır. Köprünün yol sonundaki başlangıç rampası ve kemerler arasındaki ayağı tespit edilmiştir. Batı köprüsü gibi, bu köprünün de iki kemerli olduğu anlaşılmıştır. Depremle yıkılmış Doğu Köprüsü Bizans döneminde rampanın başlangıcında, köprüye ait iri bloklarla blokaj yapılarak geçiş iptal edilmiştir. http://www.allianoi.org/index.php?option=com_content&task=view&id=19&Itemid=36 -ALLIANOI TARİHİ VE .....! ******* EvcioğluHaber